กำลังมองหา UPS APC ที่ “ขนาดพอดี” สำหรับเซิร์ฟเวอร์องค์กรใช่ไหม? การเลือกกำลัง (VA/Watt) ให้ถูกต้องตั้งแต่แรก ช่วยป้องกันดาวน์ไทม์ รักษาข้อมูลสำคัญ และคุมค่าใช้จ่ายระยะยาวได้อย่างคุ้มค่า โดยเฉพาะองค์กรที่มี Server/Storage/Network หลายตัว การคำนวณโหลดรวม เผื่อการขยาย พร้อมกำหนด Runtime ให้สอดคล้องกับ SLA คือหัวใจของการตัดสินใจที่ถูกต้อง สำหรับลูกค้า 2beshop.com บทความนี้จะแนะนำวิธีเลือกขนาด UPS APC แบบ Step-by-step พร้อมเกณฑ์สำคัญที่องค์กรชั้นนำใช้จริง
ทำไมองค์กรต้องใช้ UPS APC
- ปกป้องอุปกรณ์สำคัญ เช่น Server, Storage, Switch/Router จากไฟดับ ไฟตก ไฟกระชาก ลดความเสียหายของข้อมูลและระบบงานต่อเนื่องของธุรกิจ
- รองรับการปิดระบบอย่างปลอดภัย และรักษาความต่อเนื่องของบริการ โดยเฉพาะระบบวิกฤตที่ต้องการความพร้อมใช้งานสูงและความน่าเชื่อถือของแบรนด์ระดับองค์กร
- มีเครื่องมือช่วยเลือกขนาด/รุ่นที่เหมาะสม และระบบนิเวศครบครัน เช่น NetShelter Rack, อุปกรณ์เสริม, และบริการซัพพอร์ตของ APC ช่วยให้วางระบบได้เป็นมาตรฐาน
หลักการคำนวณขนาด UPS (VA/Watt) สำหรับเซิร์ฟเวอร์
- รวบรวมโหลดทั้งหมด
- รวมกำลังไฟของอุปกรณ์ที่จะต่อกับ UPS ทั้งหมดเป็น “Watt” และ “VA” (ใช้สเปกอุปกรณ์หรือวัดจริง) แล้วรวมเป็นโหลดรวมสูงสุดที่คาดการณ์ใช้งาน
- เฮดรูมเพื่อความปลอดภัยและการขยาย
- แนะนำให้สำรองกำลังเฮดรูมอย่างน้อย 20–25% เหนือโหลดรวมที่ใช้งานจริง เพื่อรองรับพีค/การขยายและไม่ให้ UPS ทำงานเต็มกำลังตลอดเวลา
- แนวปฏิบัติด้านวิศวกรรมที่พบในงานดาต้าเซ็นเตอร์: เว้นพื้นที่เฮดรูมความปลอดภัยราว 20% และเผื่อการขยายราว 25% เพื่อรองรับอนาคต
- ตรวจสอบ Power Factor และสเปกเอาต์พุต
- รุ่น UPS สมัยใหม่ขององค์กรจะระบุค่ากำลัง “Watt” ที่ชัดเจน เช่น 3000VA/2700W ควรเทียบโหลดของคุณกับ “Watt” เอาต์พุตได้จริง เพื่อให้เพียงพอในการใช้งาน
ตัวอย่างการคำนวณเบื้องต้น
- โหลดรวมปัจจุบัน: 1,800W (เช่น เซิร์ฟเวอร์ 2 ตัว + Storage + Switch)
- เฮดรูม 25%: 1,800 × 1.25 = 2,250W
- เลือก UPS ที่รองรับได้มากกว่า 2,250W เช่น รุ่น 3kVA ที่ให้เอาต์พุต ~2,700W จะเหมาะสมกว่า เพื่อเผื่อพีค/ขยาย
จะเอา Runtime เท่าไหร่ถึง “พอดีงาน”
- นิยามเป้าหมาย: ให้เวลาปิดระบบ (graceful shutdown) หรือให้ระบบวิ่งต่อจนเครื่องปั่นไฟมา (ถ้ามี) หรือรอไฟฟ้ากลับมา
- ปัจจัยที่กำหนด Runtime:
- กำลังโหลด (W) ยิ่งสูง เวลาสำรองยิ่งสั้น
- ความจุแบตเตอรี่และเคมีแบต (VRLA vs Lithium-ion) มีผลต่อขนาด น้ำหนัก และอายุการใช้งาน โดย Li-ion เบากว่าและทนต่อการชาร์จ/ดิสชาร์จได้มากกว่า VRLA
- แนวทางกะคร่าว:
- งานสำนักงาน/เน็ตเวิร์กเล็ก: 5–15 นาที เพื่อให้ปิดระบบได้ปลอดภัย
- ห้องเซิร์ฟเวอร์/Edge: 10–30 นาที รอไฟกลับหรือสลับไปยัง Generator
- ดาต้าเซ็นเตอร์/ระบบวิกฤต: ออกแบบร่วมกับ Generator เน้นความซ้ำซ้อน (N+1) และการจัดการศูนย์รวม
- รุ่นแบบ Extended Runtime ช่วยเพิ่มแบตเสริมภายนอกเพื่อยืด Runtime ได้ และมีตัวเลือก Network Card สำหรับสั่งปิดเครื่องตามลำดับ
เลือก Topology และ Form Factor ให้ตรงสภาพแวดล้อม
- Topology
- Line-Interactive: เหมาะกับสำนักงาน/ห้องเน็ตเวิร์กที่ไฟค่อนข้างเสถียร ต้องการประหยัดค่าใช้จ่าย
- Online Double-Conversion: เหมาะกับโหลดวิกฤต ไฟแกว่งหนัก ต้องการแยกสัญญาณไฟฟ้าให้สะอาดและคงที่ พร้อมบายพาสอัตโนมัติและความสามารถรับ Overload ที่ดีกว่า
- Form Factor
- Rack Mount: เหมาะกับแร็คมาตรฐาน 19 นิ้ว จัดการสาย/บำรุงรักษาง่าย และรองรับการกระจายความเสี่ยงด้วยหลายเครื่องในหลายแร็ค
- Tower หรือ Convertible Rack/Tower: ยืดหยุ่นสำหรับองค์กรที่อาจย้ายจากตั้งพื้นไปติดแร็คในอนาคต
- ขนาด/น้ำหนัก
- ขนาด/น้ำหนักสัมพันธ์กับความจุและชนิดแบต เช่น 3kVA Rack/Tower สูง 4U น้ำหนักราว 38–40 กก. ตามสเปก จะต้องเผื่อพื้นที่ติดตั้งและการระบายอากาศให้เหมาะสม
เลือกซีรีส์ APC UPS ให้ถูกงาน
- Small to Medium IT (Rack/Tower 750VA–3000VA): ซีรีส์ Smart-UPS และ Smart-UPS X นิยมมากสำหรับเซิร์ฟเวอร์/เน็ตเวิร์กในองค์กร รองรับ Network Card และ Extended Runtime
- Edge/สาขา/ห้องเซิร์ฟเวอร์: เลือกรุ่น Rack Mount 2U–4U กำลัง 1–10 kVA เพื่อรวมเข้ากับแร็ค 19 นิ้วได้อย่างเป็นระเบียบ และแยกเครื่องตามแร็คเพื่อเลี่ยง Single Point of Failure
- ดาต้าเซ็นเตอร์/โหลดสูง/สามเฟส: กลุ่ม Galaxy (เช่น Galaxy VS 10–50 kW ที่ 208 V และ 20–100 kW ที่ 480 V) เหมาะกับโหลดวิกฤตที่ต้องการประสิทธิภาพสูงและสถาปัตยกรรม N+1
- ใช้เครื่องมือช่วยเลือก: APC UPS Selector/Calculator ช่วยกรองรุ่นตามโหลด กำลัง รูปแบบการติดตั้ง และ Runtime ที่ต้องการได้รวดเร็ว
เช็กลิสต์ก่อนสั่งซื้อสำหรับองค์กร
- สรุปโหลดรวมเป็น Watt/VA และตรวจสอบกระแสเริ่มต้น/พีคของอุปกรณ์สำคัญ
- เลือก Topology ตามความเสถียรไฟในไซต์งานและความสำคัญของโหลด
- เฮดรูมอย่างน้อย 20–25% เผื่อขยาย 12–24 เดือนข้างหน้า
- กำหนด Runtime เป้าหมาย และพิจารณา Extended Battery ถ้าต้องการเวลานานขึ้น
- ฟอร์มแฟกเตอร์ให้เหมาะกับแร็ค 19 นิ้ว ความสูงเป็น U และความลึกของตู้ ตรวจสอบการระบายอากาศและคัปเปิลกับสายไฟ/รางปลั๊ก PDU
- เครือข่ายและการจัดการ: เลือก Network Management Card, ซอฟต์แวร์สั่งปิดเซิร์ฟเวอร์ตามลำดับ, SNMP/Integration
- บายพาสภายนอก/บำรุงรักษา: พิจารณา UPS External Bypass และสัญญาบริการบำรุงรักษารายปี โดยเฉพาะเครื่องตั้งแต่ 5 kVA ขึ้นไป
- อุณหภูมิ/ลมผ่าน: คุมอุณหภูมิ 20–25°C เผื่อทางลมเข้า–ออกอย่างน้อย ~200 มม. เพื่อยืดอายุแบต
กรณีตัวอย่าง: ขนาด UPS สำหรับแร็คเซิร์ฟเวอร์ 1–2 ตู้
- สถานการณ์: ห้องเซิร์ฟเวอร์องค์กรขนาดเล็ก–กลาง มีแร็ค 42U หนึ่งตู้ ใช้งานเซิร์ฟเวอร์ 2 เครื่อง 2U, Storage 1 เครื่อง, สวิตช์ 2 ตัว โหลดรวมที่วัดจริงเฉลี่ย 1,400W พีค 1,800W
- เป้าหมาย: Runtime 15–20 นาที เพื่อปิดระบบได้อย่างปลอดภัย หรือรอไฟฟ้ากลับ
- การเลือก:
- กำลัง UPS: เลือกอย่างน้อย 2,250W (จาก 1,800W × 1.25) เพื่อเฮดรูมและการขยาย
- รุ่นที่เหมาะสม: กลุ่ม 3kVA ที่ให้เอาต์พุต ~2,700W แบบ Rack/Tower 4U พร้อม Network Card และตัวเลือกแบตเสริม หากต้องการ Runtime เพิ่ม
- เหตุผล: ฟอร์มแฟกเตอร์ 19 นิ้ว จัดวางคู่กับแร็คได้ง่าย จัดการและบำรุงรักษาสะดวก และหลีกเลี่ยง Single Point of Failure ได้โดยการแบ่งโหลด/แร็ค
คำแนะนำติดตั้ง ดูแลรักษา เพื่อยืดอายุการใช้งาน
- ตำแหน่งติดตั้ง: จัดในแร็ค 19 นิ้ว ความสูง (U) ให้พอ และเผื่อความลึกสำหรับสายไฟ/ราง/แบตเสริม ตรวจดูทิศทางลมหน้าเข้า–หลังออกให้โล่ง
- สภาพแวดล้อม: คุมอุณหภูมิ 20–25°C ความชื้นเหมาะสม ลดฝุ่นและการอุดตันของพัดลม
- การทดสอบ/ซอฟต์แวร์: ทดสอบสลับโหลด/ไฟดับจำลองปีละ 1–2 ครั้ง ตั้งค่าการปิดเครื่องอัตโนมัติผ่าน Network Card ให้เรียงลำดับปิดอย่างถูกต้อง
- บำรุงรักษา: วางแผนเปลี่ยนแบตตามอายุการใช้งานของเคมีที่เลือก ทำสัญญาบำรุงรักษาประจำปีสำหรับเครื่องขนาดกลาง–ใหญ่ และเตรียมอุปกรณ์บายพาส
สรุป
การเลือกขนาด UPS APC ให้เหมาะกับเซิร์ฟเวอร์องค์กร เริ่มจากคำนวณโหลดจริง กำหนด Runtime ที่ต้องการ เลือก Topology/Form Factor ให้ตรงไซต์งาน และเว้นเฮดรูม 20–25% สำหรับพีคและการขยาย เครื่องมืออย่าง APC UPS Selector และซีรีส์ Smart-UPS/Smart-UPS X ช่วยให้เริ่มต้นได้ง่าย ในขณะที่กลุ่ม Galaxy รองรับดาต้าเซ็นเตอร์และระบบวิกฤต หากต้องการคำแนะนำเฉพาะเคส ทีมงาน 2beshop.com ยินดีช่วยประเมินโหลด ออกแบบระบบ และแนะนำรุ่นที่คุ้มค่าที่สุดต่อองค์กรของคุณ
Call-to-Action (CTA)
- ต้องการให้ทีมผู้เชี่ยวชาญช่วยคำนวณขนาด UPS APC และออกแบบระบบสำหรับแร็คองค์กรของคุณ ติดต่อ 2beshop.com หรือโทร. 02-1186767 เพื่อรับคำปรึกษาฟรีและใบเสนอราคาที่เหมาะกับงบประมาณ
- แชร์บทความนี้ให้ทีมไอที/ผู้บริหาร เพื่อใช้เป็นเช็กลิสต์ก่อนตัดสินใจลงทุน
คำถามพบบ่อย (FAQ ย่อ)
- ควรเลือก UPS กี่ VA สำหรับเซิร์ฟเวอร์ 2 เครื่อง?
- รวมกำลัง Watt ของอุปกรณ์ทั้งหมด คูณเฮดรูม 1.2–1.25 แล้วเทียบกับกำลัง Watt ที่ UPS จ่ายได้จริง รุ่น 3kVA ที่ให้ ~2.7kW มักพอดีกับโหลดองค์กรขนาดเล็ก–กลางที่ราว 1.8–2.2kW
- ควรเลือก Line-Interactive หรือ Online?
- ไฟนิ่ง/งบจำกัด: Line-Interactive; โหลดวิกฤต/ไฟไม่นิ่ง/ต้องการคุณภาพไฟสูง: Online Double-Conversion
- ต้องใช้ Rack Mount ไหม?
- หากติดตั้งในแร็ค 19 นิ้ว แนะนำ Rack Mount เพื่อการจัดการ/บำรุงรักษาที่เป็นระบบ และลด Single Point of Failure ด้วยการกระจายเครื่องตามแร็ค